zondag 31 december 2017
tekst
nabeschouwing
door don vitalski
myn broêr en ik zyn altyd krankzinnige fans geweest van De Dagelykse Lezy, ook lang vooraleêr het internet bestond, meteen na de wereld-oorlog. (soms vragen ze my dan: bedoel je hiermeê de eerste wereld-oorlog? of de tweede? waarop ik dan, byna automatisch onderhand, als een antwoord dit volgende formuleer: bestaat er dan soms, welbeschouwd, een verschil? zou het niet kunnen, mensen, dat het een moedwillige vergissing is om te doen alsof de ene wereld-oorlog anders zou zyn dan de andere?) De Dagelykse Lezy, zoals deze strip-serie van meet af aan werd geheten, placht toentertyd, ook lang voor de komst van radio en/of televisie (!), pas aan huis te worden geleverd rond een uur of zeven savonds - en toch: reeds vanaf elf uur in de prille voormiddag lagen myn broêr en ik ervoor op de uitkyk. en ach, hoe onvergetelyk, zonder enig overdryven, de sensatie dan aandeed, wanneer het eindelyk zover was; de postbode belde een paar keer aan, en het papier wapperde onze richting uit! geheid was het dan felle ruzie in huis - myn broêr was zeven jaar ouder dan ik, dus hy verdeelde de klappen - maar, inderdaad: juist dààrdoor won ik uiteindelyk toch; ons moeder kwam tussenbeiden, berispte myn broêr om zyn gebrek aan wat zy aanduidde als “verantwoordelykheidszin” - en De Dagelykse Lezy kwam my toe.
een onvergetelyke avond beleefden-ik met die prent die was getiteld “ik ga even een frisse neus halen…” werd dit kleinood in onderhavige anthologie opgenomen? ik hoop van wel! de grap werkte vooral zo goed, vond ik, doordat het personage dat deze uitspraak doet (“ik ga even een frisse neus halen…”), op het ogenblik van spreken juist een neus heeft die er alles behàlve fris uitziet. zodat je als lezer alleen maar kan begrypen: ja, ga dat zéker doen - want die neus die je nu hebt, die kàn gewoon niet meer!”)
andere reeds op voorhand als onvergetelyk te bestempelen meesterwerken betroffen de prenten “een advocaat onder de arm nemen,” “de visagist” en “de slaggitaar van paul stanley”. ik hoop dat ze in dit boek zyn opgenomen. stuk voor stuk zyn dit artefacten die ervan getuigen waarom bert lezy inderdaad zoveel meer is dan alleen maar die gemakzuchtige, anti-morele etaleerder voor wie hy wel eens versleten wordt. akkoord, zyn talent moet nog rypen; en ja: vaker wel dan niet, stelden die Dagelykse Lezys ons, ook vroeger al dus, teleur, juist doordàt er zo naar werd uitgekeken. maar de eindbalans blyft toch helder: vooral wanneer de tekenaar zich een beetje inhoudt, dwz vooral wanneer hy het, als satiricus, vermag uit te laten om juist dié mensen te treffen, die gemakkelyk kunnen worden gekwetst (gelovige mensen, mindervaliden, mensen die misschien wel goede bedoelingen hebben maar die nergens toe komen wegens een gebrek aan opleiding, ...), heten deze Dagelykse Lezys anno 2018 voorzeker méér dan verdienstelyk.
voorts dan. na al deze vele loftuitingen, misschien toch ook een enkelvoudige kanttekening, ter afronding. (zoals de lezer wel zal weten, ben ikzelf, don vitalski, vooral juist wanneer ik nawoorden schryf, principieel zo eerlyk en open mogelyk, "alius aliid dicis.") ten eerste, maar dus meteen ook ten laatste, vind ik het een gemiste kans (maar da’s zéér persoonlyk, geef ik toe...) dat er nog steeds geen enkele Dagelykse Lezy werd gewyd aan johannes kepler, de zeventiende eeuwse astronoom uit regensburg, die, alleen reeds als pionier in de optica en de algemene kristallografie, voor zovele mensen van zo’n onschatbare betekenis is geweest. in sereen opgestelde monografieën zal het wel moeilyk vallen om kepler zomaar ergens een plaats toe te kennen - voor velen onder ons, byvoorbeeld voor de astrologen van vandaag, zal hy wellicht zelfs een ongraag geziene gast zyn. maar De Dagelykse Lezys springen per definitie van de hak op de tak, geen enkel nieuw onderwerp heeft betrekking op een vorig onderwerp, dus in deze context had kepler toch wél kunnen worden aangehaald, zeer gemakkelyk zelfs. in die zin is dit boek dus toch weêr een gemiste kans.
gedaan te jacob à la croix, malmedy, 31 december 2017.
zaterdag 30 december 2017
state of being, 30 december 2017
plotsklaps dat weêrbericht; "morgenmiddag sneeuw in de ardennen, autoryden streng afgeraden." de eerste conclusie dan maar zynde, een intergaal etmaal làter pas te zullen vertrekken. aldus in de avond algeheel dadenloos door het huis geslenterd - om rond twee uur snachts dan toch, geheel impulsief, wél in de wagen te kruipen; dwz kikzelf snachts naar malmedy, luv & els & de kinderen de volgende middag met de trein.
rond vyf uur snachts kwam ik hier toe, maar pas om vier uur smiddags kon ik het gehuurde huis in. dwz elf uur aan een stuk door in de wagen gezeten, onder een besneeuwde dennenboom, wel onder een zéér dik, schitterend campeerdeken ook. met waken en dan weêr inslapen, over tien eenheden verspreid, toch mooi drie tot vier uurs in dromenland vertoefd. en daarna, vanaf een uur of elf, gewoon in de wagen kunnen voort-werken aan m'n lezingen... feitelyk betrof dit alles, zodoende, een zeker exotisch avontuur.
de laatste twintig kilometers die myn "aanhang", luv & els & de children, met de taxi deed, dwz vanaf het station tot hierzo, gaven aan waarom onze schrik niet panisch was; om de 500 meters lag er een wagen in de gracht, zo vertelde ze. de taxi-chauffeur moest ook even slikken - maar ja, die mens is voor zoiets opgeleid!
nu is het nog wachten op wim, charlotte en juliet...
donderdag 28 december 2017
woensdag 27 december 2017
alternatieve feiten
1. de persoon met het hoogste aantal standbeelden ter wereld is jeanne darc (onterecht gespeld als jeanne d'arc); alleen al in frankryk meer dan 40.000 standbeelden.
2. de échte handtekening van walt disney is helemaal anders dan zyn zogezegde handtekening die zyn logo uitmaakt. voorts is walt disney gestorven aan longkanker.
3. toen einstein ceremonieel en officieel tot amerikaan werd benoemd, droeg hy, op dat moment, geen sokken.
4. de arme, jonge picasso had op den duur zo'n kou in zyn atelier, dat hy een groot deel van zyn schilderyen moest opstoken.
5. van gogh is pas een schilder geworden op zyn 27e.
6. slechts 55 procent van de mannelyke mensheid wast zyn handen na het plassen. by de vrouwelyke helft staat het percentage op 80 procent.
7. over de gehele wereldbol verspreid, gebeurt het gemiddeld twaalf keer per dag dat kersverse ouders een verkeerde baby meê naar huis krygen...
8. in cyfers gezien, is de veiligste vorm van reizen: per vliegtuig.
9. statistisch gezien worden er meer mensen aangevallen door een koe dan door een haai.
10. er bestaat één kans op 20.000 dat je vermoord zal worden (vind ik nog een tamelyk hoge score...)
11. ringo starr is geboren tydens een aanval van de luftwaffe.
12 een standaard hoverboard is niet geschikt voor kinderen die minder wegen dan 20 kilo.
agenda volgend jaar
40% stuntgedichten
40% proza-gedichten
15% filosofie
5% scheurkalender-humor;
- in 2018
by jouw in de woonkamer?
mail dan dringend:
vitalski3@gmail.com
xxx
state of being 27 december 2018
kwart na twee snachts in de werkkamer. op de achtergrond speelt, wegens lang genoeg geleden, "bryter layter", dwz nick drake. lekker rustig. baba en snater, de twee rystvogeltjes, zitten hier beneên, los uit hun kooi, en, zoals meestal dan, op de ellentriekdraad, die boven de toog hangt gedrapeerd. de theater-spot, op een apart statief, brandt op geruisloos volle toeren - da's ook even geleên; het glas op die lamp was een lange tyd beplakt met lym, van een nodeloos stuk plakband, dus telkens die lamp aanging, verspreidde dit een brandlucht waar je instant hoofdpyn van kreeg. onlangs ben ik dat glas eindelyk 'ns zorgvuldig aan het oppoetsen geweest, en nu is de verlichting hier weêr naar behoren. gelig, iedere lamp met een beperkt eigen bereik, dwz niet één kleur die de gehele ruimte domineert maar allemaal aparte compartimenten.
kaarsen gaat niet, vanwege die vogeltjes.
de rekeningen van 2017 zyn betaald - met moeite, maar het is dus gelukt. wat vooral zo ongelooflyk is, als je bedenkt dat ik van smorgens tot savonds, in de grond, alleen maar bezig ben met flauwekul, met uiterst kleinschalige, talige dingetjes, triljarden lichtjaren onder de radar. dat ik daar dit gehele boeltje toch meê bekostigd kryg, daar zou een mens toch zen van worden... en de maanden januari tot en met mei krankzinnig veel job in het verschiet...
overmorgen, eindelyk, naar die villa-met-zwembad in de ardennen - robertville, by malmedy. ik ben ook katholiek genoeg om te redeneren dat ik daar hard genoeg voor gewerkt heb; voor het recht om daar nu totaal onderuit te gaan zakken.
daarjuist weêr zit werken op "de ideale schoonzoon - de gecensureerde versie". voor myzelf maakt het niet uit of een grap over seks gaat of over eender wat anders, maar in sommige zalen maakt het toch wel een verschil; daarom ben ik nu een tweede, opgekuiste versie van deze voorstelling aan het maken geweest; afhankelyk van waar ik aanbeland, kan ik nu ter plekke beslissen welke versie ik wil brengen. en da's dus niét hypocriet: aangezien ik beide versies evengoed vind (in januari die nieve versie wel nog een paar keer uitproberen...)
onderwyl ik dit alles hier aan het neêrschryven was, zyn die vogeltjes toch weêr flink aan het rondfladderen geweest; en één van de twee, namelyk snater, de witte, die is er, voor de eerste keer ooit, in geslaagd om haar weg naar binnen, in de kooi terug te vinden. het was my al wel eêr opgevallen dat snater, de witte, slimmer schynt dan baba, de zwarte (de namen zyn gekozen door de kinderen.) bof, nu gaan ik wat gaan lezen.
dinsdag 26 december 2017
alternatieve feiten
1. "keanu", zoals in "keanu reeves", betekent in het hawaiaans "zachte bergbries".
2. tom hanks is een ver afstammeling van abraham lincoln.
3. op haar zeventigste speelde sarah bernhardt de rol van een zeventienjarige.
4. de tong van een kameleon is gemiddeld tweemaal zolang als zyn lichaam.
5. herten eten geen hooi.
6. een eend heeft drie oogleden.
7. als een vrouwtjesfret die bronstig is geen mannetje vindt om te paren, dan gaat zy gewis helemaal dood.
8. in de reeks van "een groep wolven wordt genoemd "een horde""; een groep kikkers wordt genoemd een "leger". een groep uilen wordt genoemd een "parlement". een groep neushoorns wordt genoemd een "crash".
9. toen in 1931 de tekenfilm-reeks "popeye" van start ging, nam in de v.s. de consumptie van spinazie toe met 33 procent.
10. toen mickey mouse nog niet bestond, was felix de kat het meest populaire getekende dierenfiguur.
11. het aller-eerste dat bugs bunnie ooit zei, namelyk in 1940, in het filmpje "de wilde haas", waren de woorden:"what's up, doc?"
12. de zus van donald duck heet "dumbella".
13. by zyn leven heeft melville van zyn boek "moby dick" maar 50 exemplaren weten te verkopen.
14. mensen in ysland zyn significant meer belezen dan eender welk ander volk.
15. "tom sawyer" is het eerste boek aller tyden dat werd geschreven op en typmachine. een goed dactylograaf typt twintig letters per seconde.
16. in een gemiddelde matras zitten gemiddeld tweemiljoen huismyten (zie: photo).
maandag 25 december 2017
afterLink
uit vrees dat mensen geschokt zouden zyn (terecht, zo zou blyken) ging aan de eerste universal-verfilming van frankenstein een kleine filmpje vooraf, om het publiek te waarschuwen...
zondag 24 december 2017
waar was je te zaterdag
van links onder met de klok meê: eline (dochter van m'n zus), hans (man van m'n zus), martine (m'n zus), carmen (dochter van m'n oudste broêr), romain (man van carmen), de onzichtbare man, serge (men oudste broêr), ann (de vrouw van serge), jeroen (m'n jongste broêr), luv (de biologische moeder van m'n kinderen), laura (de jongste dochter van m'n zus), rocco james conan, mollie, ravi (eerste achterkleinkind van m'n ouders), roeland (vriend van eline)...
state of being, 24 december 2017
ons hoverboard is reeds kaduuk, wat toch een ernstige domper betekent op de algemene feestvreugde. geen enkele gewaarwording die zo hard aan vliegen doet denken, dan het gevoelen dat je bekruipt wanneer je netjes bovenop zo'n hoverboard overeind staat, je zwééft effenaf door de kamer... voor rocco james conan is het nu zo mogelyk nog erger dan voor myzelf. die kan het gewoon niet aan. luv verplaatste zich naar de decatlon - maar daar hebben ze geen apparaten op rocco zyn lichtgewicht...
voorts,- op naar het volgende -, heb ik een wel zeer aangenaam bibliotheekje aangelegd om ten donderdag meê te nemen naar de ardennen... een tiental boekjes, alsof je zoveel zou kunnen verhapstukken op één weekje tyds... vandaag kwam met de post hier binnen, "de aarde huilt - de stryd van de indianen om west-amerika 1866-1891." tenslotte is dat ook negentiende eeuw.
die frankenstein-lezing (frankenstein is begin 19e eeuw), is trouwens byna klaar, zelfs daarjuist, na het het kerstfeest nog, daarop voortgearbeid, nog één dag voorbereding en alles is rond, dwz alleen nog "frankenstein en de film-industrie", en dan is het verhaal rond; de bedoeling zynde, er dan eveneens in de ardennen zachtjes op te blokken - dat zal meêvallen, de ingrediënten ken ik nu onderhand, alleen nog de exacte jaartallen... (dit volgende iets zynde, waaraan ik my in vele, dagdagelykse conversaties pleeg te storen: het gemak waarmeê mensen hun verhaal inzetten met de cliché-frase:"op een bepaald moment -...", zoals byvoorbeeld, "nu, op een bepaald moment kom kik thuis, en wa zien ik??" of ook:"op een bepaald moment zegt die gast ineens tegen my, hy zegt - - ". wat een zwaktebod!!!! trouwens, op bovenstaande manier geformuleerd, gaat het niet eens over een "bepaald moment," ze hebben het dan juist over een onbepaald moment. "nu, op een onbepaald moment kom kik thuis, en wa zien ik??" of ook:"op een onbepaald moment zegt die gast ineens tegen my, hy zegt - - ")
(zelf heb ik ter beschikking een geheel arsenaal van alternatieven; oa:"juist wanneer ik denk: ik kan ni meer," of ook:"nu, exact op het kruispunt tussen kerstmis en nieuwjaar," of ook:"zo op het uur tussen zwaluw en vleêrmuis.")
het erge is dat ik dan meteen aan die lezing moet beginnen voor prinses riki, ook voor januari...
het is goed weêr. maar het mocht iets kouder, en dus iets droger. het regent niet, maar de boel is erg klam...
zaterdag 23 december 2017
wat was er te vrydag
snamiddags knippen en plakken aan de frankenstein-lezing.
om halfdrie kwam myn hoverboard aan...
zalig om ermeê weg en weêr te sjezen - maar m'n kinderen laten my er niet meer op...
hier twee zingende mensen met een bewerking van "land of hope and glory", magda van cutsem en erik decuyper.
schuinsover ook een dame die twee sketches gaat spelen, net buiten beeld...
