column gazet van antwerpen 10 mei 2008

(niet dat deze column hier nu zo speciaal is

maar ik neem me voor, deze hier af en toe op te volgen...

de dag van publicatie zelf is dinsdag...)

POLSKI PRODUKTY

Zondagavond liep ik tussen de eerste helft en de tweede helft van de voetbalmatch Duitsland-Polen naar een nachtwinkel voor een paar pilsjes. De benaming Polen komt van het Poolse woordje “pole” en dat wil zeggen:“veld”, zodat ik al spontaan voor die gasten was beginnen supporteren, bijzonderlijk voor de gezwinde Krzynowek, die alles heeft van een held. Op dit moment liep Polen echter al één punt achter, door een buitenspel dat niet als zodanig werd erkend, en dat viel te merken, want die nachtwinkel is gespecialiseerd in wat zijzelf letterlijk noemen “Polski Produkty”, en voor mij stonden een paar bejaarde mannen net zo haastig om sigaretten, vodka en nog meer sigaretten te snauwen. Met effen rode met romig witte mutsen; droef als een leger kerstmannen in de maand juni. Nu al schenen ze te beseffen dat ze zouden verliezen vandaag.

In Antwerpen bestaat er bij sommige niet-Polen een foeilelijk trekje, dat ik slechts beschroomd ter sprake breng. Heeft er ergens een steekpartij plaatsgegrepen, en vernemen zij dat er Polen mee gemoeid zijn, eender bij de dader of het slachtoffer, dan schijnen zij enigszins moed te vatten. Het zal dan wel, zo denken ze wanhopig, om een afrekening gaan, dus zelf zullen we wel buiten schot blijven. Ik weet hier iets van af, vanwege mijn eigen artiestennaam, Vitalski. Toen Lodewijk XV aankondigde, met de Poolse adeldame Leszcynska te zullen huwen, schreef de dagboekschrijver Saint-Simon reeds verontwaardigd:“Dont le nom est en ski!” (“Met een naam die op –ski eindigt!”) Karel van den Broeck, hoofdredacteur van Knack, heeft eens geschreven:“Vitalski zijn carrière zou over rozen gaan, als dat –ski nu maar eens uit zijn naam verdween.”

Rond die voetbalmatch Duitsland-Polen was er op voorhand al enige commotie. Het roddelblad Super Express had op zijn cover de Polenbondscoach Beenhakker afgebeeld, met in elke hand een onthoofde Duitse sjotter. De ware journalistenstreek volgde nà de match, toen in alle media de nadruk op lag hoezeer beide doelpunten werden gemaakt door Duitsers van Poolse komaf (de naam Podolski zegt anders toch meer dan genoeg.) Nogal hautain stelde het VRT-nieuws dat er een 3-0 in de lucht hing, “maar de Duitsers kenden genade.” De beroemdste schrijver aan de mooie Dunajec-rivier, Witold Gombrowicz, kreette het al eens uit:“Jammer dat wij Polen, om nationaal trots te durven te zijn, steeds maar weer beginnen op te sommen hoe we geapprecieerd worden in het buitenland. Alsof het toch van daar zou moeten komen.”