column streekkrant editie antwerpen

KETTERIJ

2017 is het jaar van Maarten Luther, de befaamde uitvinder en predikant van het protestantisme. Dit jaar is het namelijk exact een half millennium geleden dat de onversaagde, radicale man zijn schriftelijke aanval lanceerde tegen de pauselijke verkoop van zogenaamde “aflaten”. Deze aflaten waren een soort paspoorten die mensen met geld konden kopen, en die dienden om ons aantal dagen in de hel of in het vagevuur te verminderen. Het boze brein hierachter was de uiterst decadente Paus Leo X, die er een sport van maakte om kleine jongetjes gepresenteerd te krijgen in grote, holle slagroomtaarten (geen grap; echt historisch…)

Die Luther is natuurlijk een erg belangrijke man, ook in Antwerpen.  Ene Jacobus Praepostirus, prior van het Antwerpse Augustijnerklooster, predikte de leer van Luther, en ging zelfs bij de man in Wittenberg onderduiken. Dit kostte hem wel de brandstapel - maar: met wat geluk ging hij meteen naar de hemel. Sinds begin augustus loopt er in de kerk van Sint-Andries een prachtige tentoonstelling die hierover gaat, “Een Lutherse Lente”, daar moet je echt eens naar gaan kijken.

Zelf ben ik in opdracht van C.O. Costa op Sint-Andries een stripverhaal aan het maken met als onderwerp een Antwerps ketter uit dezelfde periode, de zestiende eeuw: de illustere Eligius Pruystinck, die ooit woonachtig was in de Rijke Beukelaarstraat, hartje Sint-Andrieskwartier, toen een van de armoedigste buurten van ’t Stad. Ook deze Eligius ging bij Luther op bezoek - maar Luther zelf wilde niks van hem weten, wegens te extremistisch. Eligius predikte de vrije liefde, en hij geloofde niet in de hel, en ook niet in het gebed. Te Antwerpen zelf werd ook hij dus algauw op de brandstapel gegooid. Nochtans, hij genoot de bescherming van de steenrijke Antwerpse familie genaamd “Van Berchem”.

Het stripverhaal over Eligius wordt getekend door Antwerpse legende Bert Lezy, wiens werk ook dag en nacht te zien is op de muren van vele Antwerpse kroeg; den Thalamus, het Zeezicht, Plaza Real, Bato Batu, Café Multatuli - nu ik eraan denk: er is bijna geen één café meer in ’t stad, waar de prachtige muurschilderingen van Bert Lezy niét zijn te bewonderen vallen. Ons stripverhaal wordt geëxposeerd in Costa, vanaf midden de maand september...