SOERLEPERWIJS
Geregeld word ik op straat aangeklampt door lezers van Deze Week, en vaak weten die mij dan te zeggen, dat ze enerzijds wel opkijken van mijn ongebreidelde kennis betreffende onooglijke Kempische gehuchten, maar dat ze er anderzijds zelf toch nog veel méér van afweten. Voor die commentaren ben ik ze zeer dankbaar, en nu meteen zou ik zelfs gebruik willen maken van een uitgebreide mail die ik zonet toegestuurd kreeg, van een zekere Alfons, die zelf woont in een stukje wildernis genaamd "Scheps". Dit "Scheps" ligt, kennelijk, vlak onder het centrum van Balen, en is dus op zichzelf reeds een klein publiek geheim.
"Maar," aldus deze Alfons, "De Kempen heeft nog zoveel méér te bieden!!" Want, zo vraagt hij zich af, waarom heb ik, tot dusver, nog nooit iets geschreven over Eindhout, in de volksmond genoemd "Endert"? Niet ver van Laakdal liggende, doet Eindhout Limburgs aan - tevens doordat ook de gemeente Veerle daar vlak naast ligt - wat ons meteen bij de songtekst brengt van oer-Limburger Stijn Meuris;"Als ik 's nachts door Veerle rijd / Tot spijt van wie het benijdt." Maar Eindhout maakt deel uit van het kanton Westerlo, en da's wel degelijk zeer Kempisch.
En voorts, zo gaat deze Alfons nog verder, waarom heb ik nog nooit iets geschreven over Zoerle-Parwijs? De gekke naam stamt uit de zeventiende eeuw; toen was er, naar het schijnt, een zekere schatrijke meneer genaamd Perwez (aldus Parijs in de volksmond), die de kleine gemeente toen geheten "Soerle" eenvoudigweg opkocht. In de achttiende eeuw werd dat overigens "Soerleperwijs". Om eerlijk te zijn: ik kén de gemeente, ik heb er wel eens opgetreden in de prachtige, niet geringe, lokale theaterzaal, geheten de "Zoerla" - een plek waar je alleen maar naar terug wil, zo tof als het daar is.
En dan nog "Schoonbroek", alias "Scheuhnbrok"; maakt deel uit van Retie, maar ligt er vier kilometer vandaan. Er wonen amper duizend mensen, maar die hebben wel wereldwijde bekendheid vergaard met hun jaarlijkse straatoptocht, tijdens dewelke ze blazen op unieke jachthoorns, die reeds eeuwen lang van vader op zoon worden doorgegeven. Het probleem is, als je over déze uithoek van Retie spreekt, moet je ook de vele àndere kronkels van Retie in ere houden: Hodonk, Looiend, Obroek en Den Brand. En Arendonkenaren gaan dan weer uitroepen: waarom niks over de Voorheide, alias "de Vraai"? In Baarle-Hertog grijpen ze naar hun goedendag om mij af te dreigen waarom niet iets over Zondereigen!!" En ga zomaar voort - er zijn, in dit rijke, onoverzienbare Kempische landschap, meer gehuchten dan mensen...
