column streekkrant editie antwerpen

AAN DE GALG IN ANTWERPEN

Wy kennen het Galgenweel op Linkeroever als een inspirerende waterplas, op sommige plaatsen byna 20 meters diep, goed voor watersporten en ook zeer geschikt voor de intelligentere vis,  zoals de brasem, de karper en zelfs de regenboogforel. De plaatsnaam blyft evenwel luguber. "Weel", oftewel "wiel", is alleen maar de gebruikelyke aanduiding voor een plas die is ontstaan door een dykbreuk, maar de term "galg" verwyst wel degelyk naar het feit dat hier ettelyke honderden mensen aan een touw zyn komen te bungelen. Dit was dan speciaal voor Zwyndrechtenaren, want in Antwerpen zelf stond het belangrykste galgenveld voor de langste tyd op de plek waar zich vandaag het Albertpark bevindt. Een zestiende eeuwse prent laat zien dat er daar wel twintig galgen naast elkaar stonden. Al werden op diezelfde plek ook diverse ongelukkigaards onthoofd of zelfs gestenigd. Een polyvalent domein, zouden we heden zeggen.

De beul, ook wel de "hancman" of "hancdief" genoemd, moest hard werken, in naam van de stad, maar toch werd hy zoveel mogelyk uit het dagelykse leven verstoten. Hy moest buiten de stadswallen wonen, eeuwenlang toefde hy traditioneel in de Groendal, net buiten de Meirpoort. Zyn huis werd ook opzettelyk in een opvallende kleur geschilderd, om hem extra van zyn buren te distantiëren. Maar nog eêr, in de veertiende eeuw, bevond het voornaamste Antwerpse galgenveld zich op de kruising tussen de Lange Nieuwstraat en de Lange Klarenstraat, dus toén woonde hy wel juist "dichtby zyn werk"...