van de vierentwintig frankenstein-films die ik reeds zag, legt aan de oorspronkelyke roman de-deze de meest verregaande getrouwheid aan den dag.
juist dàt doet dan echter verlangen naar, alles byeen, nog méér van een dergelyke literair-historische eerbied.
het boek verscheen op 1 januari 1818. in theorie regeerde toen king george de derde - maar: die moest van gekte geregeld letterlyk de dwangbuis in; in zyn plaats heerste george, de prince regent. vandaar dat deze historische periode geheten wordt de "regency".
deze "regency" is iets totaal anders dan het victorianisme, dat pas aanvangt in 1837.
ik kreeg van de film ineens een zekere kick rond minuut 17; victor verbergt zich in een tuin achter een boom, terwyl zyn broêrtje, door hun tirannieke, vader in een koetsje wordt gezet; naar de gothic mode van de toenmalige eeuwwisseling zyn er ruïnes in de tuin aangebracht, en naar de normen van, eveneens, niet 19e maar 18e eeuwse sturm und drang, hangen er, als dreigende waterverf, schitterende donderwolken in de lucht. de kleine william draagt precies hetzelfde blauwe jasje als "the boy in blue", schildery gainsborough, 1770.
dit is niet de verwaterde romantiek, maar de oer-romantiek; lord byron; en dat is dé frankenstein.
met zyn wortels in de oer-gothic, dat zelfs in 1818 eigenlyk reeds als passé werd ervaren (!), is frankenstein veel meer 18e eeuw dan 19e eeuw.
eerste experimenten met photo's - dat is volop queen victoria. 1840. 1850.
inderdaad: net als iedereen anders, heeft ook del toro ons geliefde monster uiteindelyk in een victoriaanse badkuip gesmeten.
zie àlle frankensteinfilms van universal, àlle frankensteinfilms van hammer, de frankenstein van penny dreadful, etc etc.
en victoriaanse science fiction, gooit ons dan gelyk ook in steampunk - naar haar meest effengereden clichés. om hoek loerende de totaal afgezaagde vorm-om-de-vorm van tim burton.
goed, zo erg wordt het wel niét.
(noot: "dumbo" van tim burton vind ik wél heel goed.)
maar dus ook, zodoende, de soundtrack. niet lelyk - maar: te zoetgevooisd, te claustrofoob geproduced, nergens harde kaalheid. waarom niet beethoven zélf (vioolconcerto beethoven: 1806)!
het acteerwerk, de setting, de soundtrack, de dialogen - het is allemaal heel goéd - maar: het had echt onvergetelyke Kunst kunnen zyn geweest. in plaats van de verhoopte oerromantiek, de verhoopte oer-werther, kryg je toch maar weêr, eigenlyk, biedermeier. dit is niet mary shelley dit is wééral bram stoker. in films is alles altyd maar 1900 in plaats van 1800.
het boek heeft erg vele lagen; de film heeft al die lagen mooi geëerbiedigd (suspense; filosophische en religieuze quasi-allegorie; educationalistisch pamflet...), maar soms te nadrukkelyk; héél soms dacht ik: stoppen met lullen!
8,5 op 10.
gemiste kans.
probeer u te herpakken.
3 opmerkingen:
Bedankt voor deze mooie bespreking! Ik vind het een betoverende film en heb er erg van genoten. Af en toe wat té eng voor mij (uiteraard!), maar dan ook weer wel met die heerlijke Lars Mikkelsen in de rol van de kapitein... ;-) Ik vind de film zeker een aanrader (met een sprookjesachtig einde)!
ja die lars ik ook sterk!
IS ook sterk
Een reactie posten