poe

Jane Craig Stannart

middelbare school

Poe was zeker een normale jongen met normale bezigheden en beheptheden. Hij was wel erg trots en gedisciplineerd, beet zich graag koppig vast in projecten, ook in zeer schoolse dingen zoals Grieks, Latijn en Frans, en zijn conditie was uitmuntend. Direct na Byron, die als jongeling eerst de Taag al zwemmend overstak, en later zelfs de Dardanellen, goed voor zeven kilometers lange, gevaarlijke stromingen, is de meest beroemde litteraire zwemprestatie die van Poe toen die, terwijl leraars en medeleerlingen erop toe keken, de nog veel wilder stromende James River overzwom, mooi negen kilometers doorploeteren.

    Virginia was in dié tijd evenwel de meest aristocratische, naar Engelse normen opgezette staat van America, en in de chique school waar hij ging, was hij daarom toch een buitenbeentje. Hij was een geboren leiderstype dat, door zijn Londonse opvoeding, met zijn rapportcijfers zijn medeleerlingen gemakkelijk voorbijstak; wraakzuchtige leerlingen zetten daarom met graâgte zijn zwakke komaf in de verf; het weeskind van een acteurskoppel, hoe vulgair!

    Toch nam dit geen pathetische vormen aan, hij had vrienden genoeg op school, en alles ging zijn gangetje.

    In 1823, toen hij 14 was, liep hij met een vriendje meê naar diens thuis, en kwam hij daar de Moeder des huizes tegen, ene Jane Craig Stanard. Zij moet hem hebben verwelkomd met buitengewoon veel liefde en warmte - in ieder geval liep Poe wat later als gehypnotiseerd terug naar huis. Het komende jaar zou Poe deze mooie, zachtaardige mevrouw aldoor blijven opzoeken, telkens wanneer hij troost zocht. Hij realiseerde zich inmiddels alsmaar scherper dat bij hem thuis, Frances alleen maar zijn pleegmoeder was, die trouwens alsmaar vaker in de clinch kwam met haar man. In Jane Craig zag hij zowat de herrijzenis van zijn echte, sterk geïdealiseerde Moeder.

    Het oeuvre van Poe zou nooit zo ontzettend zijn geweest, als het logische karma van zijn biographie niet voor hem in petto zou hebben gehad, dat deze feeërieke Jane Craig Stanart niet om het leven zou zijn gekomen, wellicht precies één jaar na hun ontmoeting, en zelfs door een aftakeling, die haar tevens goed krankzinnig maakte. Jarenlang bleef Poe haar graf gaan bezoeken, op het kerkhof op Shockhoe Hill, en dan liefst nog in het midden van de nacht...
    Iets later in zijn leven, op zijn 22e, schreef hij voor haar het prachtige gedicht "To Helen", volgens de niet-geëxalteerde criticus Arthur Quinn een van de mooiste Americaanse gedichten ooit.

Poes huis in Richmond ten tijde van
zijn laatste middelbare schooljaar