"marianne - mijn verhaal, een leven vol passie"
derde deel van een reeks autobiographieën van de personages van thuis (eerdere delen: "thilly" en "femke".)
beoordelen voor wat het is. dit boek heeft geen litteraire ambities. frappant: er staat geen auteursnaam op de cover. in kleine letters is binnenin alleen sprake van een eindredacteur (jan van gansbeke) en van enkele coördinatoren.
die redactie heeft goed zyn best gedaan voor een taalkundig goed verzorgde, netjes afgewerkte, byzonder vlot leesbare tekst. sommige alinea's of zinnen zyn in zekere zin lelyk, maar dan op een goeie manier. byvoorbeeld op bladzyde 61: "De hemel is op me gevallen toen ik ontdekte dat Tania, de toenmalige vriendin van Ann, het meisje was met wie Walter seks had." dit is grappig, want dit IS de taal van een soapserie, dit Is hoe die personages het ervaren om te worden bedrogen.
sommige passages zyn ook best geloofwaardig en niet onaangrypend. de biographie, die dus écht een biographie is, begint reeds by de kleuterklas en de lagere school; op een ogenblik speelt marianne tezamen met een vriendje in het schooltoneel romeo en julia, maar komt ze te laat op een repetitie en speelt een stand-in voor julia. "Ik werd onrustig, maar durfde me niet te bewegen. Ik wou de scène stilleggen en roepen dat ik gearriveerd was, maar ik durfde mijn mond niet te openen." (p16). dat is herkenbaar en oprecht emotioneel.
voor de meerwaardezoeker is het toch jammer, als een gemiste kans, dat het verhaal steeds helemaal aan de oppervlakte blyft. in de biographieën van fictieve personages, zoals die van sherlock holmes of james bond, is het tof als die fictie juist zo obsessief mogelyk wordt omkaderd door historische realiteit, die als het ware "bewyst" dat het figuur echt bestaat. in "marianne" kryg je geen enkele datum. in welk decennium is ze geboren? waar was zy met 9/11? de val van de muur? geen idee. je weet ook totaal niet waar ze rondhangt, in welk dorp, in welke stad - alleen: als ze gaat studeren, is dat in leuven; als ze naar zee gaat, is dat naar knokke; maar nergens enige couleur local.
dit is natuurlyk een keuze, in overeenstemming met de sopaserie neem ik aan; dit kan éénder waar, éénder wanneer zyn. goed. maar dat wil dan nog niet zeggen dat je ook zintuiglyk aldoor aan het oppervlak moet blyven. je weet nooit wat voor weêr het is, je weet nooit wat voor seizoen het is, zelfs niet wanneer het over een strandwandeling gaat.
byvoorbeeld pagina 30: "Het was een lange avond, waarop we thuis weer slecht nieuws hadden gekregen." (haar moeder is dodelijk ziek.) "Om mijn gedachten te verzetten, was ik aan mijn bureautje gaan zitten om te studeren. Toen ik mijn boekentas opende, viel er een briefje uit." en van dan af gaat het over die brief. die "lange" in "lange avond" schept een zekere zintuiglyke suspense; hoe ziet zo'n lange avond er dan uit? maar die wordt niet nader uitgetekend. hoe ziet dat huis eruit? hoe ziet dat bureau eruit? hoe ruikt die boekentas? nergens in het boek wordt er iets ook maar een béétje particulier, een béétje eigen; het is een en al oppervlak.
ook een voorbeeld: er wordt aangekondigd dat marianne als lagere school kind veel kattenkwaad uithaalde - en dan gaan we een voorbeeld krygen. je bent eens benieuwd. het voorbeeld is echter: dat ze tandpasta aan de deurklink smeerde. komaan, kan niemand op die redactie op een iétsje origineler idee komen, dat daardoor dan meer zou spreken?
ook dat oppervlakkige, om niet te zeggen zuiver technische, af en toe (niet steeds) in de taal zelf; zo wordt op een van de eerste bladzyden aangekondigd: "De focus van mijn mémoires ligt op één aspect van mijn leven: mijn liefdesleven." komaan, dat "focus" en erger nog dat "aspect", dan zyn toch wel echt zéér fantasieloze dingen.
het is ook sinds de vreselyke arno-biographie geleden ("een lach en een traan") dat ik in een biographie nog eens zomaar ineens kinderen zag opduiken, zonder dat er eerst naar zwangerschap of zelfs maar geboorte is verwezen; ineens zyn die kinderen er al, en kunnen ze al rondlopen en praten ook. foei!
pas op: ik vind dit oprecht een goed boek. het is goed genoeg gemaakt, zeer zorgvuldig. het is ideale lectuur voor als je deze zomer in een stacaravan in middelkerke zit op een winderige namiddag, en je wil eens wat anders doen dan kruiswoordraadsels invullen. ik vind het ook tof dat er zo'n gehele série wordt gemaakt, dat enthousiasmeert ook de verzamelaar in my. ik geef dit boek een 7 op 10, en met iétsje meer inspanning had dat een oprechte 7,5 kunnen zyn.
alleen wanneer ik dit hier inzie: dat dit boek in de standaard boekhandel waar ik het ging halen, in de top tien-kast op nummer één staat. op nummer één. in dàt geval vind ik het een gemiste kans dat ze er toch niet wél, op de voorpagina, één enkele auteursnaam aan hebben willen verbinden, een schryver met een gezicht, die zyn best zou hebben gedaan voor dat éne grammetje meer stamina, dat éne grammetje meer geur en kleur. marianne bastiaensen - wat betekent toch die bastiaensen? meer vlees, meer historiciteit, iétsje meer particulier.
wie dit soort boeken graag leest, kan meer plezier beleven aan byvoorbeeld "bekentenissen van een minnares" van mila fonteyne, of zelfs "kyk eens diep in mijn ogen" van wendy van wanten - al is dié biographie echt krankzinnig slordig ineengestoken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten